Passend onderwijs en de ondersteuningsplanraad

Ondersteuningsplanraad wat is dat?

Per 1 augustus 2014 wordt op alle scholen in Nederland passend onderwijs ingevoerd. Passend onderwijs moet ervoor zorgen dat alle leerlingen zo passend mogelijk onderwijs krijgen. Hiervoor gaan scholen met elkaar samenwerken in regionale samenwerkingsverbanden passend onderwijs. De Flore-scholen vallen bijna allemaal onder het samenwerkingsverband PO Noord-Kennemerland. In dit samenwerkingsverband werken alle reguliere en speciale scholen (cluster 3 en 4) van het primair onderwijs samen om te zorgen dat alle leerlingen in de regio Noord-Kennemerland het onderwijs en de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.

Elke school legt in het ‘schoolondersteuningsprofiel’ vast welke voorzieningen en mogelijkheden zij heeft voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Het samenwerkingsverband beschrijft in het ‘ondersteuningsplan’ hoe de schoolbesturen van de scholen in de regio zorgen voor een dekkend aanbod van ondersteuningsvoorzieningen in de regio. In het ondersteuningsplan staan afspraken over:
• welke begeleiding iedere reguliere school biedt;
• welke kinderen naar het (voortgezet) speciaal onderwijs gaan;
• hoe het geld voor extra ondersteuning over de scholen worden verdeeld;
• wat de kwaliteit van het onderwijs aan leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften moet zijn;
• hoe ouders worden geïnformeerd over wat scholen kunnen betekenen voor kinderen die extra ondersteuning of zorg nodig hebben.

De ondersteuningsplanraad (OPR) is een speciale medezeggenschapsraad van het samenwerkingsverband. Daarin zitten ouders en personeelsleden. Belangrijkste taak van de ondersteuningsplanraad is het beoordelen van het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband (instemmingsrecht). Maar ook kan de ondersteuningsplanraad onderwerpen die zij belangrijk vindt met het bestuur van het samenwerkingsverband bespreken of op eigen initiatief adviezen geven.

Om deze taak goed te kunnen uitvoeren, is het belangrijk dat er gemotiveerde ouders en personeelsleden in de ondersteuningsplanraad zitten. Enige relevante kennis en ervaring is daarbij welkom. Ouders die zich beschikbaar willen stellen voor de ondersteuningsplanraad kunnen zich kandidaat stellen bij de voorzitter van de medezeggenschapsraad van de school. De MR-leden van de scholen in het samenwerkingsverband vaardigen de leden van de ondersteuningsplanraad af. Wanneer er meer kandidaten dan zetels zijn, worden verkiezingen gehouden. De MR-leden kiezen dan de leden van de ondersteuningsplanraad.

Jij in de ondersteuningsplanraad? Ja waarom niet!

Enkele redenen om je kandidaat te stellen voor de ondersteuningsplanraad:
1. Je praat mee over en heeft invloed op de manier waarop het beleid in de regio voor begeleiding en ondersteuning in het onderwijs georganiseerd wordt;
2. Je denkt mee over de manier waarop extra ondersteuning aan leerlingen geboden kan worden;
3. Je bouwt kennis en kunde op over het bredere netwerk waaraan jouw school deelneemt en kunt deze kennis gebruiken binnen uw eigen school;
4. Je wordt gefaciliteerd in jouw deelname aan de ondersteuningsplanraad;
5. Je leert nieuwe en enthousiaste mensen kennen.
De scholen in het primair onderwijs, zowel regulier als speciaal onderwijs (cluster 3 en 4), zijn aangesloten bij het samenwerkingsverband passend onderwijs. Het samenwerkingsverband is een boven-bestuurlijk verband waarin de besturen van alle scholen in die regio zitting hebben. Net zo als iedere school een medezeggenschapsraad heeft, kent ook het samenwerkingsverband een medezeggenschapsorgaan: de ondersteuningsplanraad (OPR) genoemd.

De belangrijkste taak van de ondersteuningsplanraad is het beoordelen van het ondersteuningsplan en daarop instemming te verlenen. Het ondersteuningsplan beschrijft hoe de scholen in het samenwerkingsverband ervoor gaan zorgen dat alle leerlingen het onderwijs en de ondersteuning of zorg krijgen die ze nodig hebben. In het ondersteuningsplan staat onder andere welk onderwijs en welke ondersteuning alle scholen aan leerlingen bieden (de basisondersteuning), de manier waarop extra ondersteuning wordt toegewezen, wanneer leerlingen naar het speciaal onderwijs kunnen, hoe de financiële middelen worden verdeeld over de scholen en welke speciale of extra onderwijsvoorzieningen er zijn.
De ondersteuningsplanraad gaat niet alleen over het onderwijs aan leerlingen die om welke reden dan ook extra ondersteuning nodig hebben. Passend onderwijs heeft betrekking op alle leerlingen.

School  <-->    Medezeggenschapsraad (MR)
Schoolbestuur (met meerdere scholen) <-->   Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR)
Samenwerkingsverband <--> Ondersteuningsplanraad (OPR)

In de ondersteuningsplanraad zitten ouders en personeelsleden. Iedere ouder en ieder personeelslid van een school in de regio kan zich kandidaat stellen voor de ondersteuningsplanraad. De leden van de ondersteuningsplanraad worden afgevaardigd dan wel gekozen door de leden van de MR-en van die scholen. Ook als je niet in de MR van de school zit, kun je je wel kandidaat stellen voor de ondersteuningsplanraad.

Verwachtingen
De taken van een OPR-lid zijn vergelijkbaar met de taken van een MR-lid van een school. Zo wordt er onder andere verwacht dat je (goed voorbereid) naar de vergaderingen komt, meedenkt en meepraat over het beleid en de onderwerpen die besproken worden, een open en actieve houding heeft en het belang van ouders/personeelsleden daarin vertegenwoordigt. Het verschil tussen een MR van een school en de ondersteuningsplanraad van het samenwerkingsverband zit vooral in de grotere afstand van het beleid tot jouw kind of klas en de abstractie van het onderwerp. De elementen van het ondersteuningsplan herken je niet direct op uw eigen school. Indirect hebben deze wel veel invloed. Denk aan het vaststellen van de basisondersteuning, de financiële middelen maar ook aan de scholing van personeel en de mogelijkheid om extra handen of speciale kennis en expertise in de klas in te zetten.
Wat er in het ondersteuningsplan is beschreven en waarover de ondersteuningsplanraad spreekt, kan best ingewikkelde materie zijn. Daarom is enige kennis of ervaring met onderwijs en/of leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een pré. Maar uiteraard is er ook de mogelijkheid om deze kennis op te bouwen of hierbij advies te vragen. De ondersteuningsplanraad en de OPR-leden worden door het samenwerkingsverband voldoende gefaciliteerd om hun taak op een zorgvuldige en serieuze manier uit te voeren.

Gevraagde investering en opbrengst
Als OPR-lid heb je een belangrijke taak. Je bent de oren en ogen van de werkvloer en kijkt met die blik naar het beleid en de plannen die gemaakt worden en volgt de uitvoering van deze plannen. Hoe gaat dat op school?
De investering zit vooral in tijd. Het aantal vergaderingen van een ondersteuningsplanraad is per samenwerkingsverband verschillend. Ga uit van zo’n twee tot zes vergaderingen per jaar. Uiteraard horen hier vergaderstukken bij. Deze kunnen uit grote en ingewikkelde stukken bestaan en daarover zul je een mening moeten formuleren. Houd daarom rekening met voorbereidingstijd. Misschien is overleg met de achterban (ouders en personeelsleden) nodig. Wat vinden zij belangrijk, waar liggen de knelpunten, waar zijn goede initiatieven? De achterban zul je in ieder geval goed moeten informeren.
In hoeverre jouw inzet wordt vergoed (vacatiegeld en/of taakuren) is afhankelijk van de faciliteitenregeling die voor jouw OPR is vastgesteld.
Als OPR-lid praat en denk je boven-bestuurlijk mee. Daarnaast ontmoet en praat je met personeelsleden, ouders en bestuurders van andere scholen en doe je diverse contacten op. Je bouwt kennis op over de structuur van het onderwijs en de financiering daarvan. Samen met de andere OPR-leden vorm je een belangrijke raad die het bestuur van het samenwerkingsverband adviseert over het ondersteuningsplan en de uiteindelijke instemming hieraan moet verlenen.